Opublikowano: 26 maja, 2023

Przeczytasz w 4,5 min

Urlop wychowawczy – co musisz o nim wiedzieć?

***

Urlop wychowawczy to jeden z przywilejów pracowniczych, z którego może skorzystać każdy rodzic. Wynika to obowiązującego w kraju prawa pracy. Dowiedz się zatem, kiedy można go spożytkować i komu dokładnie przysługuje. Sprawdź już dziś, czym jest urlop wychowawczy!

Urlop wychowawczy – najważniejsze informacje

Jak wiadomo, każde dziecko potrzebuje wzmożonej opieki przez pierwszych kilka lat swojego życia. Oczywiście dla osób pracujących jest to skomplikowane zadanie. Trudno jest przecież zajmować się równocześnie maluchem i obowiązkami względem pracodawcy. Na szczęście jest na to rozwiązanie, które zostało dobrze opracowane i dokładnie opisane w prawie pracy. Mowa tu właśnie o urlopie wychowawczym.

Mogą się o niego starać się osoby posiadające w swej karierze zawodowej minimum półroczny staż pracy. Okres ten nie dotyczy zatrudnienia w konkretnym (jednym) przedsiębiorstwie, lecz ogólny czas wykonywanej pracy w wyniku podpisanej umowy o pracę. Zatem urlop wychowawczy jest dostępny dla każdego, kto kiedykolwiek przez 6 miesięcy był zatrudniony na podstawie kontraktu tego rodzaju. Pracownicy, którzy mają podpisaną umowę zlecenie lub o dzieło, nie mogą z niego skorzystać.

Urlop wychowawczy – ile właściwie on trwa?

Wymiar urlopu wychowawczego wynosi 36 miesięcy, można też spotkać się z takim określeniem jak 35 plus 1. Wynika to bowiem z tego, że jeden z rodziców może wykorzystać to „wolne” przez ok. 152 tygodni, aby po upływie czasu, drugi rodzic przeszedł na miesięczną opiekę nad dzieckiem. Warto wiedzieć, że nie można przekazać swojej części urlopu wychowawczego. Nie wykorzystany po prostu przepada.

Oczywiście, jak w każdej sytuacji i tu spotkać można parę wyjątków. W momencie śmierci jednego z rodziców lub gdy zostaną mu zabrane prawa rodzicielskie – to druga strona może wykorzystać 36 miesięcy pełnych urlopu wychowawczego.

Wszystkie te zasady obowiązują każdego, niezależnie od tego, czy jego dziecko ma orzeczenie o niepełnosprawności, czy też nie.

Należy mieć też świadomość, że przywilej ten mogą wykorzystać oboje rodziców równocześnie. Jednak łączny czas trwania wspólnej opieki nie może być dłuższy niż ok. 156 tygodni.

Wiek dziecka a urlop wychowawczy

Prawo pracy jasno opisuje reguły trwania i przyznawania urlopu wychowawczego. Zgodnie z jego zapisem, rodzice mogą skorzystać z tego przywileju tylko do końca roku kalendarzowego, w którym maluch kończy 6 lat. Jedynie w przypadku dzieci niepełnosprawnych okres ten wydłuża się do 18. roku życia dziecka. Bardzo istotny jest  też fakt, że urlop wychowawczy nie musi być wykorzystany w całości. Istnieje możliwość rozłożenia go w czasie, na maksymalnie 5 części.

Co trzeba zrobić, aby przejść na urlop wychowawczy?

Według obowiązującego w kraju prawa, wniosek o urlop wychowawczy należy złożyć u pracodawcy na 3 tygodnie przed rozpoczęciem sprawowania opieki nad dzieckiem. W momencie, gdy osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę spóźni się z doręczeniem owego dokumentu, to przedsiębiorca jest zobowiązany do udzielenia mu urlopu najpóźniej do 21 dnia od złożenia tego wniosku.

Z kolei, gdy rodzic dziecka pragnie zrezygnować z tego przywileju, musi on wycofać złożony dokument. A powinien to zrobić nie później niż tydzień przed datą określoną jako rozpoczęcie urlopu wychowawczego.

Co jeszcze musisz wiedzieć o urlopie wychowawczym?

Ten czas należy do dość specyficznego okresu obowiązującego pracownika, ponieważ jest on pozbawiony pensji oraz zasiłku. Odkładane są tylko wszelkie składki na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jednakże w tym przypadku opłacane są z budżetu państwa.

Gdy jeden z rodziców korzysta z urlopu wychowawczego, to ma on możliwość podjęcia pracy u innego przedsiębiorcy. Również u swojego pracodawcy. Jednakże w takie sytuacji nowe zobowiązania nie mogą kolidować z opieką nad maluchem. Warto także wiedzieć, że w takim momencie państwo automatycznie zaprzestaje opłacać składki w związku ze sprawowaniem opieki nad dzieckiem.

Pracownik, który ma prawo do urlopu wychowawczego może poprosić (poprzez wniosek), aby jego pracodawca obniżył wymiar czasu pracy do połowy etatu. Zwłaszcza że w tym czasie mógłby udać się na ten właśnie rodzaj „wolnego”.

Należy mieć świadomość, że osoba zatrudniona, która złożyła wniosek o przyznanie jej urlopu wychowawczego lub o obniżenie etatu, nie może zostać zwolniona.

Równie istotną informacją jest fakt, że limit urlopu wypoczynkowego (który obowiązuje na dany rok kalendarzowy) może być zmniejszony przez pracodawcę proporcjonalnie o urlop wychowawczy, gdy ów czas trwał co najmniej 30 dni, bądź gdy pracownik wrócił do pracy z tegoż urlop w trakcie roku.

Poproś o pomoc specjalistów!

Jesteś pracownikiem lub pracodawcą i nie wiesz dokładnie jakimi prawami rządzi się urlop wychowawczy? Napisz do specjalistów, czyli biura rachunkowego Effpero! W tym miejscu uzyskasz najważniejsze informacje na temat tego zagadnienia i nie tylko! Wystarczy, że skontaktujesz się z naszymi pracownikami przez formularz kontaktowy, a my odezwiemy się do Ciebie w celu ustalenia konsultacji dostosowanej do Twoich potrzeb!

urlop wychowawczy

Sprawdź także: Mobbing – poznaj najważniejsze informacje!

Jadwiga
Effepro
Polecane posty
Potrzebujesz wsparcia?
Sprawdź nasze startup’y: